در این مقاله، حافظان صدر اسلام و زمان حاضر معرفی شدهاند و نام گروهى از حافظان صدر اسلام چنین است:
حافظان مهاجر
حضرت على (ع)، طلحةبن عبیداللّه، سعدبن ابى وقاص، عبداللّهبن مسعود، حذیفةبن یمان، سالم مولىابى حذیفه، ابوهریره، عبداللّهبن سائب، عبداللّهبن عباس، عبداللّهبن عمر، عبداللّهبـن عـمـرو بـن عـاص، عبداللّه بن زبیر، تمیمبن اوس، عقبةبن عامر، عمروبن عاص و ابوموسى اشعرى.
حافظان انصار ابـىبن کعب
معاذبن جبل، ابوحلیم معاذ، زیدبن ثابت، سعدبن عبید، مجمعبن جاریة، انسبن مـالـک، ابوزیدبن قیس بن السکن، عبادةبن صامت، ابوایوب، ابوالدرداء، فضالةبن عبید و مسلمةبن مخلد.
حافظان زن
عائشه، حفصه، ام سلمة و ام ورقه.
حافظان مشهور عصر نبوى
حضرت على (ع)، ابىبن کعب، ابوالدرداء، معاذبن جبل، زیدبن ثابت، عبداللّهبن مسعود، عثمان و ابوموسى اشـعـرى در شـمـار حـافـظـان مـشهور روزگار رسول خدا(ص) جاى داشتند و ابن سیناابن سینا، دانشمند نامى قرن پنجم هجرى ـ که در پزشکى، فلسفه و... سرآمد عصر خود بود ـ پیش از ده سالگى قرآن مجید راحفظ کرد.
«سیدبن طاووس»، یکى از دانشمندان شیعى است که در ماه شعبان سال 640 ق در کربلا دیده به جـهـان گـشـود و در شـهـرهاى حله و بغداد به فراگیرى دانش پرداخت.
وی از شاگردان خواجه نصیرالدین طوسى و علامه حلى است و در یازده سالگى تمامى قرآن را به خاطرسپرد.
رودکی، این شاعر پرآوازه سده چهارم ایران در عصر سامانیان مىزیست و حدود 1300000 بیت شعر سـرود و شـعـر پارسى رابه کمال رساند و در حالی که از نعمت بینایى بىبهره بود، ولى در هشت سالگى تمام قرآن را حفظ کرد.
ابوالعیناء مـحـمدبن قاسمبن خلادبن یاسر اهوازى، مشهور به ابوالعیناء که درشهر اهواز متولد شد و در بصره رشـد یـافـت، از ادیبان بزرگ روزگار عباسى شمرده مىشد و در کودکى قرآن را حفظ کرد.
ابـوالـعیناء در چهل سالگى چشمانش را از دست داد و پنجاه سال دیگر عمرش را در نابینایى به سر برد.
حافظ شیرازى، ایـن شاعر و دانشمند ایرانى در نهایت فقر و تنگدستى به فراگیرى دانش پرداخت و تمامى قرآن را با چهارده قرائت از حفظ بود و لسانالغیب، لقب داشت.
ابومعین ناصرخسرو قبادیانى در سال 394 هجرى چشم به جهان گشود و در 481 درگذشت، این شـاعـر، عـارف، حـکـیـم و نـویسنده زبردست - که از نوادر روزگار به شمار مىرفت - در 9 سالگى قرآن و بسیارى از احادیث را حفظ کرد.
ابـوالفتح ابن اثیر جزرى، از دانشمندان مذهب شافعى است و در لغت، نحو، بیان و نیز فنون انشا و کتابت مهارت بسیار داشت و قرآن را در کودکى حفظ کرده بود.
ملکالمحدثین محمدبن طاهر، ملقب به ملک المحدثین، از دانشمندان اواخر قرن دهم هجرى است و در کودکى قرآن را حفظ کرد و در بسیارى از فنون بر دیگران تقدم یافت و اموال بسیار به ارث برد و همه را به دانشجویان علوم دینى بخشید.
داودبن عمر انتاکى، ملقب به بصیر، از دانشمندان شیعى اوایل قرن یازدهم است و در کودکى حـافـظ قـرآن شـد و تـوانـسـت در پـزشـکى و فلسفه شهرتى چشمگیر بهدست آورد، وى از نعمت چشم بىبهره بود، ولى به شهرهاى بسیار سفر کرد.
فرزدقایـن، شـاعر شیعى عصر بنى امیه، از اصحاب امام سجاد(ع) بود، پدرش او را در کودکى نزد على (ع) آورد و گـفـت: فـرزنـدم شـاعـر اسـت، على (ع) فرمود: او را قرآن بیاموز که بهتر از شعر است، این سخن نیز در فرزدق اثر کرد و به این ترتیب همه قرآن رابه خاطر سپرد.
فخرالدین عراقی، ابـراهـیـم بـن شـهـریـار، ملقب به فخرالدین در شمار شاعران و عارفان پیرو شیخ شهابالدین سهروردى جاى دارد و در کودکى به جمع حافظان قرآن پیوست.
شبلنجی، ایـن دانـشـمـند اهل سنت در حدود 1250 ق دیده به جهان گشود و در ده سالگى قرآن را حفظ کرد و به گوشهنشینى و زیارت اهل قبور بسیار تمایل داشت.
شهابالدینایـن، دانـشـمـنـد شـافـعـى - کـه بـه ادبیات بسیار عشق مىورزید - در 10 سالگى قرآن را حفظ کرد.
ابوالحسناتمـحـمد عبدالحى بن حافظ انصارى، از دانشمندان حنفى قرن چهاردهم است و حفظ قرآن را از پـنـج سـالـگـى آغـاز کـرد و در ده سالگى به پایان رساند.
ابوالحسنات در یازده سالگى به تحصیل دانش پرداخت و همه علوم رایج معقول و منقول را نزد پدر آموخت.
ابن اللبانابـومـحـمد عبداللّه، مشهور به ابناللبان، از فقیهان و محدثان معروف شافعى است که قرآن را بـه چـندین روایت تلاوت مىکرد و در پنج سالگى به حافظان پیوست و در 446 ق در اصفهان درگذشت.
جبرتیاو ابـوالـتـهـانـى کنیه داشت و از دانشمندان معروف حنفى شمرده مىشد و در اکثر علوم روز سـرآمـد بـود و در کـنار دانش به تجارت نیز مىپرداخت و در 10 سالگى قرآن مجید را به خاطرسپرد.
منبع: www.askquran.ir