قرآن خطی " نگل "
اثری ارزشمند و دیدنی در کردستان
زیارت از اماکن مذهبی و آثار دینی در ایام نوروز عملی نیکو و مورد پسند همه ایرانیان است، هر خانواده ایرانی در فهرست اماکنی که برای مسافرت خود به ویژه در ایام نوروز تهیه میکند،بی شک مکانی زیارتی را در آن میگنجاند.
استان سرسبز کردستان علاوه بر اماکن تفریحی طبیعی دارای مکانهای مذهبی و امامزادها و آثار مذهبی زیادی است که یکی از این آثار ماندگار و ارزشمند مربوط به قرون نخستین دوران اسلامی، قرآن خطی "نگل" (به کسر نون) است.
نو گل یا به زبان محلی نگل ، مرکز دهستانی به همین نام از توابع بخش کلاترزان شهرستان سنندج مرکز استان کردستان است که درکیلومتر ۶۵جاده اصلی سنندج به مریوان قرار دارد که قرآن نفیس کشف شده در این منطقه را به نام همین روستا میخوانند.
قرآن نگل بدون شک یکی از مهمترین جاذبههای گردشگری استان کردستان است و نزد مردم منطقه ابعاد معنویی این اثر، ارزشی بسیار دارد.
روستای نگل به دلیل وجود این قرآن نفیس و کم نظیر ، روزانه میزبان صدها تن از مشتاقان و علاقهمندان آثار مذهبی و تاریخی است.
در مورد این اثر تاریخی در کتابهای حدیقه ناصریه و تحفه ناصریه مطالبی به این شرح آمده است:... در یکی از دهات این بلوک که نگل اسم دارد ... و در مسیر قدیمی که به مسجد عبدالله عمر یا عبدالله عمران مشهور است، قرآنی در این مسجد هست خیلی بزرگ که به خط کوفی نوشته شده است .
در داخل مسجد روستای نگل، قرآن خطی از دوران گذشته وجود دارد که بنا به اعتقادات و باورهای مردم یکی از چهار قرآن خطی است که در زمان خلیفه سوم به رشته تحریر در آمده و به چهار اقلیم دنیا فرستاده شده است.
به همین دلیل، مردم اعتقاد زیادی به این کلام الهی دارند و قسم دروغ به آن را گناهی بزرگ و نابخشودنی میدانند.
چگونگی انتقال این قرآن به روستای نگل روشن نیست اما با توجه به گفتهها و حکایات عامه، این قرآن در دوران صفویه از دل خاک بیرون آورده شد و از آن زمان در مسجد قدیمی روستا به منظور زیارت اهالی منطقه نگهداری میشود.
صفحات قرآن ضخیم و به علت تشابهی که با پوست دارد، در بین مردم به پوست آهو شهرت یافته است.
خط قرآن کوفی و دارای نقطه و اعراب و در قسمت سر سورهها و شمارههای آیات مطلا و مزین به نقوش گیاهی است.
بر اساس شواهد موجود، شیوه نگارش و اعرابگذاری آن، احتمال میرود این قرآن در سدههای چهارم یا پنجم هجری قمری نگاشته شده باشد.
مردم منطقه پیدا کردن این اثر تاریخی و نفیس را توسط یکی از چوپانهای روستا میدانند و میگویند: این فرد با رفتن به دامنه طبیعت و دیدن گلی زیبا در فصل بهار به کندن آن اقدام میکند و ریشه گل در پایین بوده و برای بیرون آوردن آن به این اثر نفس میرسد و در همان مکان مسجدی برای آن احداث میکند و روستای نگل نیز چند کیلومتری از محل اصلی خود تغییر کرده و به محل کنونی انتقال یافته است.
مسجد نگل در چند سال اخیر به طور کامل بازسازی شده و دارای دروازهای با عنوان "دروازه قرآن" شده است.
این اثر نفیس را در جعبهای بزرگ دارای روی شیشهای بگونهای که قرآن قابل مشاهده باشد نگهداری میکنند.
قطع این قرآن نفیس رحلی بزرگ، جلد آن چرمی و رنگ آن قهوهای تیره است.
این قرآن قدیمی تاکنون دو بار توسط غارتگران میراث فرهنگی به سرقت رفته که با تلاش ماموران نیروی انتظامی کشف و به محل بازگردانده شده است.
روستای نگل علاوه بر وجهه زیارتی آن به علت وجود قرآن خطی، در فصول گرم سال نیز یکی از جذابترین مکانهای طبیعی و تفریحی در کردستان به شمار میرود.
استان مرزی کردستان در غرب کشورمان بیش از ۸۰۰نقطه جاذب گردشگری دارد که همه ساله مورد بازدید هزارن تن از گردشگران داخلی و خارجی است