داوود دانشور: آشنایی با تفسیر لازمه نمایشنامهنویسی قرآنی است | ||
اکثر آیات قرآن به شکل تمثیل و نماد هستند و همچنین سورههای قرآن غالبا با یکدیگر ارتباط مضمون و معنا دارند لذا برای نمایشنامهنویسی قرآنی داشتن توان تفسیر لازم است. «داود دانشور» کارگردان و نمایشنامهنویس با اشاره به این مطلب در خصوص نحوه استفاده از آیات و مفاهیم قرآن در نمایشنامهنویسی عنوان کرد: مضامین و داستانهایی که در آیات قرآن وجود دارد به شکل کلی بیان و عرضه میشود و در برخی موارد مضامین مورد نظر به سبک تمثیل و نماد روایت میشود بنابر این به سراغ این نوع آیات رفتن مستلزم داشتن قوه تفسیر از این آیات الهی است. وی تاکید کرد: از اکثر کتب الهی نظیر تورات، انجیل و قرآن اقتباسهای زیادی به عمل آمده است. البته به صورت سرراست آیات قرآنی نمیتوانند منبع و ماخذی برای نمایشنامهنویسی باشد. در اکثر آیات قرآن مجید اشارهای به موضوعی میشود و در سوره دیگر به شکل دیگر دوباره به این موضوع پرداخته میشود در نتیجه منبع پیوسته و یکدستی به جز برخی از موارد نظیر قصه حضرت یوسف در میان نیست.
نویسنده نمایش «جویندگان» در مورد این پرسش که چرا کمتر نمایشنامهنویسان برای کارهایشان به سراغ مضامین قرآنی میروند عنوان کرد: درست وارد شدن به این عرصه نیازمند پشتوانه کامل و جامعی از معرفت و شناخت نسبت به آیات قرآن است و در نتیجه هنرمند واقعی و متعهد تا در زمینهای تبحر و شناخت نداشته باشد وارد آن عرصه نمیشود. در کنار این قضیه محدودیتهایی وجود دارد و اگر کار دچار ضعف باشد از بیرون مورد حمله و آسیبشناسی و تفسیر و نقد قرار میگیرد و به همین دلیل استقلال نمایشنامهنویس زیر سوال میرود. این مترجم تئاتر در مورد میزان موفقیت اجراهای قرآنی گفت: اغلب این نمایشها مناسبتی بودهاند و بر اساس شرایط و موضوع خاصی کار شدهاند و در نتیجه مخاطب خاصی هم دارند. البته برخی از اجراهای قرآنی با بهرهگیری درست از عناصر نمایشی حرف و دیدگاه نویسنده را مطرح میکند و میتواند کارهای خوب و قابل تاملی محسوب شود. کارگردان «همسایهها» در مورد استفاده از مضامین قرآنی در آثارش گفت: مدتها است که مایل هستم بر اساس آیات قرآنی اجرایی داشته باشم اما حمایتهای لازم انجام نمیشود که اگر امکانات فراهم شود این کارم تلفیقی از هنر تعزیه با همراهی تئاتر مدرن خواهد بود. |