تفسیر «همراه و همگام با وحی براساس روش تفسیر ترتیب نزول آیات قرآن» به زودی چاپ و منتشر میشود.
حجتالاسلام«عبدالکریم بهجتپور» با اعلام این خبر افزود: بخش نخست کتاب تفسیر همراه و همگام با وحی که براساس نظریه ترتیب نزول آیات قرآن انجام میشود به کلیات و مبانی پرداخته است و تنها تفسیر شماری از سورهها در این مجلد ارائه خواهد شد.
وی با اشاره به شیوه تفسیر بر پایه نزول گفت: این روش برخلاف تفسیر ترتیبی و یا موضوعی عمل میکند و مفسر با توجه به منابع معتبر و جدولی که در باره چگونگی نزول آیات و سوره و ترتیب آن وجود دارد به تفسیر آیات میپردازد. از این رو بر خلاف تفاسیر ترتیبی ملاک مصحف کنونی نخواهد بود و بر پایه جدول فراهم آمده تفسیر انجام میشود.
حجتالاسلام«عبدالکریم بهجتپور»: |
از آن جایی که آیات و سورههای قرآن براساس روحیات و مقتضیات به فرمان الهی نازل میشده است هر آیه به گونهای بوده است که در جامعه و افراد تاثیر میگذاشته است. هر تلاوتی برای خود تزکیه خاصی داشته است. ما نیز در تفسیر بر پایه نزول میکوشیم تا گام به گام این مراحل تاثیرگذاری را بازسازی کنیم. |
معاون آموزشی مرکز مدیریت حوزه علمیه قم افزود: هر چند نظریه به بلوغ کامل نرسیده و مباحث و مسایل آن از هر نظر کاوش و واکاوی نشده است با این همه با توجه به منابع موجود و تلاشهایی که از سوی مفسران پیشین به طور عام و یا خاص انجام شده است میتوان تفسیری را بر این پایه ارائه داد که این نخستین تلاش در مجامع علمی شیعی به شمار میآید.
وی گفت: این شیوه در میان اهل سنت سابقه زیادی ندارد ولی تاکنون چندین اثر تفسیری از سوی آنان بر پایه ترتیب نزول ارایه شده است.
حجتالاسلام بهجتپور درباره فواید و کارکردهای این روش تفسیری گفت: از آن جایی که آیات و سورههای قرآن براساس روحیات و مقتضیات به فرمان الهی نازل میشده است هر آیه به گونهای بوده است که در جامعه و افراد تاثیر میگذاشته است. هر تلاوتی برای خود تزکیه خاصی داشته است. ما نیز در تفسیر بر پایه نزول میکوشیم تا گام به گام این مراحل تاثیرگذاری را بازسازی کنیم.
وی گفت: از دیگر کارکردهای این روش میتوان به آسانسازی فهم معنایی واژگان قرآن اشاره کرد. از آن جایی که فهم واژگانی قرآن تنها از راه ترتیب نزول امکانپذیر است میتوان به این روش سیر تطور و تحول واژگان قرآن از مفهومی به مفهوم دیگر یا به شکل اصطلاح خاص را درک کرد.
معاونآموزشیمرکزمدیریتحوزهعلمیهقم: |
از دیگر کارکردهای این روش میتوان به آسانسازی فهم معنایی واژگان قرآن اشاره کرد. از آن جایی که فهم واژگانی قرآن تنها از راه ترتیب نزول امکانپذیر است میتوان به این روش سیر تطور و تحول واژگان قرآن از مفهومی به مفهوم دیگر یا به شکل اصطلاح خاص را درک کرد. |
این پژوهشگر قرآنی افزود: به عنوان نمونه واژه «تقوا» در آغاز به معنایی بوده است که در یک سیر تطور و تحول به اصطلاح خاص تبدیل شده است که در نهجالبلاغه در صفات متقین آن را مییابیم. در آیات نخست قرآن که نازل شده است نمیتوان همین معنای که در آیات پایانی عصر نزول آمده است اراده کرد.
وی کارکرد دیگر روش تفسیر بر پایه نزول را انضباط فکری دانست و افزود: در این روش نوعی انضباط ذهنی در فهم قرآن پدید میآید که در روشهای دیگر ناشدنی و یا دشوار است.
به نظر وی شناخت شان نزولها و درستی و نادرستی آنها از دیگر فواید و کارکردهای این روش است.
وی در این باره توضیح داد: از آن جایی که با توجه به ترتیب نزول میتوان زمان نزول هر سوره و یا آیهای را دانست این امکان پدید میآید که شان نزولهای دورغین از راست باز شناخته شود. این که مطلبی را در شان نزول شخصی قرار میدهند که هنوز به دنیا نیامده بود و یا در آن جا حضور نداشته خود بطلان بسیاری از این شان نزولها را روشن میسازد.
وی در پایان گفت: این روش گامی برای شناخت مفاهیم و معانی قرآن و بازسازی فضای نزول و چگونگی تاثیرگذاری آیات بر جامعهای است که از جاهلیت به جایگاه بلند میرسند. انتظار ما این نیست تا همه ابهامات را حل کنیم ولی در حد توان سعی بر آن است تا شماری از آنها را کاهش دهیم و موقعیت هر آیه و وضعیت جامعه را با استفاده از ترتیب نزول بازسازی کنیم. |