اخبار قرآنی ( یک خبر هنری )

گزارشی از یک‌روز تمرین گروهی ارکستر سمفونیک تهران

لحظه‌شماری برای نواختن سمفونی «رسول عشق و امید» به افتخار رسول اعظم صلی الله علیه و آله

تمرین سمفونی «رسول عشق و امید» از دیروز 16 مردادماه همراه با گروه حرکت و از هفته گذشته همراه با گروه کر آغاز شده‌ و اعضای گروه همگی ساعات خود را به تمرین جدی می‌گذراند تا جمعه شب اولین اجرای خود را به افتخار پیامبر اسلام در تالار وحدت داشته باشند.


در دومین روز از تمرین گروهی ارکستر سمفونیک تهران برای سمفونی «رسول عشق و امید» که از 9 تا 13 در تالار وحدت در حال انجام است، «محمدحسین ایمانی خوشخو» معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، «مهدی مسعودشاهی» مدیر بنیاد رودکی و «سیدمهدی شجاعی» سراینده اشعار این سمفونی در جایگاه تماشاگران از این تمرین دیدن کردند.

«نادر رجب‌پور» طراح حرکت این سمفونی نیز که در میان تماشاگران بود در پاسخ به خبرنگار ایکنا درباره استفاده از وجوه سمبلیک مراسم سینه‌زنی و عزاداری در ایام عاشورا که در قطعات مربوط به روایت زندگی امام حسین(ع) استفاده شده‌است، گفت: در صحنه قبل و بعد از واقعه عاشورا از مراسم عزاداری به طور نمادین در قالب سینه‌زنی، زنجیرزنی و عزاداری زنان استفاده شده‌است.

وی ادامه داد: گروه حرکت قبل از جنگ عاشورا در هنگام صبح با شال مشکی وارد می‌شوند که نشان دهنده خواسته مردم بر تمام نشدن شب و نرسیدن روز عاشورا است که در نهایت با وقوع عاشورا پارچه‌ها باز شده و تمام صحنه را می‌پوشاند. برای شام غریبان نیز با شمع‌های روشن در دست وارد سن می‌شوند که البته در این تمرین از آکساسوار واقعی استفاده نشد و بازیگران شمعی در دست ندارند.

«رجب‌پور» ادامه داد: بعد از این صحنه، قسمت «انتظار ظهور» و بعد صحنه نهایی است که هنوز این دو را با گروه کر و موسیقی تمرین نکردیم.

وی تأکیدکرد: ما برمبنای فضا و مفهوم موسیقی کار کردیم و موسیقی در این کار بسیار راهگشا و مبنای کار ما بود زیرا تم مذهبی در این اثر هم برای ساخت موسیقی و هم برای طراحی حرکت مؤثر بود.

«المیرا اشتری» خواننده «متزوسوپرانوی» گروه کر درباره تمرین سمفونی «رسول عشق و امید» گفت: کروه کر دفتر موسیقی و شعر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی یک ماه جداگانه به رهبری «رازمیک اوهانیان» تمرین کرد سپس با ارکستر وارد تمرین شدیم که امروز یک هفته از تمرین با ارکستر می‌گذرد.

وی درباره اشعاری که در این کنسرت اجرا خواهندکرد، توضیح داد: بیشتر اشعار از ترجمه قرآن و سوره مریم(س) و باقی اشعار از انجیل است که بخش‌های قرآنی اشعار نسبت به کنسرت اجراشده در جشنواره فجر سال گذشته بیشتر است. 5 قطعه از 12 قطعه این سمفونی با کلام و ترجمه قرآن است و باقی قطعه‌ها با آوا کار شده است.

«اشتری» ادامه داد: در قطعات مربوط به ائمه نیز فقط اسامی ایشان مانند حسین‌حسین یا علی‌علی به‌صورت «وکال» خوانده می‌شود یا جملاتی که در عزاداری‌های عاشورا خوانده می‌شود، مورد استفاده قرارگرفته‌است.

وی تصریح‌کرد: تابه حال چنین قطعه بزرگی درباره دین اسلام ساخته نشده‌است. برای قطعات مذهبی ‌از انجیل، تورات و سایر کتاب‌های مذهبی استفاده می‌شد اما برای اسلام نه. همه ادیان برای خود چنین موسیقی دارند اما برای اولین‌بار «لوریس چکناواریان» با کمک «رازمیک اوهانیان» قطعات موسیقی جهانی برای اسلام و قرآن ساخت.

«مهناز صاحب‌جم» از نوازندگان ویولن ارکستر سمفونیک تهران که در این اجرا نیز نوازندگی می‌کند، گفت: برای این کنسرت دو هفته هر روز از 9 صبح تا 1 بعدازظهر تمرین داریم و فرق عمده قطعات سمفونی که تا کنون با ارکستر سمفونیک نواخته‌ام با این کنسرت در این است که اکثر قطعاتی که درباره اسلام ساخته‌شده از فرهنگ موسیقی ایرانی دور بوده‌اند اما این قطعه با یک آمیختگی با موسیقی فولکلور ایرانی، پیوندی عمیق میان موسیقی کلاسیک و فرهنگ ایرانی و اسلامی ایجاد کرده‌است.

وی ادامه داد: تلفیق نمایش با این سمفونی نیز یکی از ویژگی‌های اجرا است که در ایران کمتر به این هماهنگی‌ها توجه می‌شود. مشابه دیگر این تلفیق در ده سال پیش برای هفته دفاع مقدس انجام‌شد که در طول مدت نوازندگی‌ام در ارکستر سمفونیک شاهد چنین کاری نبودم.

این نوازنده ادامه داد: فضایی که ما نوازندگان در کار مجری آن هستیم، فضایی روحانی است که در زمان خواندن ترجمه قرآن با موسیقی ایرانی بیشتر می‌شود اما هرچه از کتاب‌هاب آسمانی دیگر خوانده می‌شود، فضا به سمت موسیقی کلاسیک می‌رود. همچنینی تلفیق ریتم‌های مختلف که تکراری نیست و تنوع بسیاری دارد، بسیار مؤثر است.

وی تصریح کرد: قطعه دوم از این قطعات نسبت به 11 قطعه دیگر به دلیل پیچیدگی ریتم مشکل‌تر بود.

«شبنم پرورش» نوازنده کلارینت ارکستر سمفونیک نیز گفت: ویژگی این سمفونی استفاده از ریتم‌های مذهبی ایرانی است که نشان‌ می‌دهد «چکناواریان» این آهنگساز مسیحی، چه مقدار تحقیقات گسترده‌ای در قرآن و زندگی ائمه کرده است. فضای کلاسیک این سمفونی با استفاده از ریتم‌های مذهبی و ایرانی فضایی روحانی است که حرکات موزون و اشعار آن را تشدید می‌کند.

تمرین ارکستر سمفونیک در حالی تمام شد که گویندگانی که اشعار را به صورت دکلمه بیان خواهندکرد، مشخص نیستند و برای تمرین بعدی دعوت می‌شوند.

«چکناواریان» تمرین فردا پنج‌شنبه را تعطیل و ساعت تمرین بعدی را برای جمعه ساعت 9 صبح مشخص کرد.

‌سمفونی «رسول عشق و امید» همزمان با مبعث پیامبر(ص) از 19 الی 23 مردادماه به مدت 5 شب در محل تالار وحدت اجرا و درصورت استقبال 5 شب دیگر تمدید خواهد شد.

همچنین گروه طرح و تولید حوزه اقیانوسیه شبکه جهانی صدای آشنا، برنامه ارکستر سمفونیک «رسول عشق و امید» را به صورت زنده 21 مرداد ماه ساعت 21 از این شبکه پخش می‌کند.